Avaliación de Impacto Ambiental en proxectos de rega

Avaliación de Impacto Ambiental en proxectos de rega

Páxina en construción

Marco xurídico para a Avaliación de Impacto Ambiental en España

A Directiva 2011/92/UE do Parlamento Europeo e do Consello, do 13 de decembro de 2011, relativa á avaliación dos efectos de determinados proxectos públicos e privados no medio ambiente, foi incorporada ao noso ordenamento xurídico mediante a Lei 21/2013, do 9 de decembro, de avaliación ambiental, que integrou nunha única norma o regulamento sobre avaliación ambiental de plans e programas e a avaliación dos impactos de proxectos públicos e privados no medio ambiente.

Posteriormente, adoptouse a Directiva 2014/52/UE do Parlamento Europeo e do Consello, do 16 de abril de 2014, que modifica a Directiva 2011/92/UE, relativa á avaliación dos efectos de determinados proxectos públicos e privados no medio ambiente, que entrou en vigor o 15 de maio de 2014.

O 29 de maio de 2015 e o 18 de outubro de 2017, a Comisión Europea enviou cartas de notificación a España nas que indicaba que o lexislador español consagrara algúns limiares insuficientemente xustificados nos epígrafes do anexo II da Lei 21/2013, do 9 de decembro, pola que se regulan os proxectos suxeitos a avaliación de impacto ambiental simplificada, de tal xeito que non se axusta ao disposto na Directiva 2011/92/UE.

Co fin de abordar a incorporación ao noso ordenamento xurídico das modificacións introducidas pola Directiva 2014/52/UE, aprobouse o seguinte: Lei 9/2018, do 5 de decembro, pola que se modifica a Lei 21/2013, do 9 de decembro, de avaliación ambiental; a Lei 21/2015, do 20 de xullo, que modifica a Lei 43/2003, do 21 de novembro, de Montes, e a Lei 1/2005, do 9 de marzo, que regula o réxime de comercio de dereitos de emisión de gases de efecto invernadoiro.

Ademais de completar a incorporación da Directiva 2014/52/UE ao noso ordenamento xurídico, esta lei procedeu a modificar a redacción da disposición derradeira novena da Lei 21/2013, relativa á habilitación para o desenvolvemento da lei, co fin de ampliar e concretar a facultade do Goberno para modificar os seus anexos, de xeito que poidan adaptarse á normativa vixente, á evolución científica e técnica e ao que dispoñan as normas internacionais e o dereito da Unión Europea por vía regulamentaria, mediante un procedemento máis áxil, capaz de garantir a súa adaptación á sucesión de cambios normativos e á evolución do coñecemento científico.

E finalmente, foi aprobado. Real decreto 445/2023, do 13 de xuño, polo que se modifican os anexos I, II e III da Lei 21/2013., do 9 de decembro, que regulan os proxectos suxeitos a avaliación ambiental ordinaria e simplificada, respectivamente, co fin de garantir unha axeitada transposición ao noso ordenamento xurídico da Directiva 2011/92/UE, relativa á avaliación dos efectos de determinados proxectos públicos e privados no medio ambiente, así como unha maior coherencia e actualización dos seus contidos, de acordo coa experiencia adquirida durante os anos de vixencia da lei.

Avaliación de impacto ambiental da Unión Europea

Directiva 2014/52 do Parlamento Europeo e do Consello, do 16 de abril de 2014, pola que se modifica a Directiva 2011/92/UE, relativa á avaliación dos efectos de determinados proxectos públicos e privados no medio ambiente.

Avaliación de Impacto Ambiental de España

Lei 9/2018, do 5 de decembro, de modificación da Lei 21/2013, do 9 de decembro, de avaliación ambiental, da Lei 21/2015, do 20 de xullo, de modificación da Lei 43/2003, do 21 de novembro, de Montes, e da Lei 1/2005, do 9 de marzo, de regulación do réxime de comercio de dereitos de emisión de gases de efecto invernadoiro.

Avaliación de Impacto Ambiental en proxectos de rega

 

A Lei 21/2013, do 9 de decembro, de avaliación de impacto ambiental, no seu texto refundido, establece o seguinte no seu artigo 7. Ámbito de aplicación da avaliación de impacto ambiental.

1. Os seguintes proxectos estarán suxeitos a unha avaliación de impacto ambiental ordinaria:

a) Os incluídos no anexo I, así como os proxectos que, ao presentarse de xeito fragmentado, alcancen os limiares do anexo I mediante a acumulación das magnitudes ou dimensións de cada un dos proxectos considerados.

b) Os incluídos no apartado 2, cando así o decida caso por caso a autoridade ambiental, no informe de impacto ambiental, de acordo cos criterios do anexo III.

c) Calquera modificación das características dun proxecto enumerado no anexo I ou no anexo II, cando por si soa a devandita modificación se cumpran os limiares establecidos no anexo I.

d) Os proxectos incluídos no apartado 2, cando o promotor o solicite.

2. Serán obxecto dunha avaliación de impacto ambiental simplificada as seguintes instalacións:

a) Os proxectos incluídos no anexo II.

b) Proxectos non incluídos no anexo I ou no anexo II que poidan afectar significativamente, directa ou indirectamente, as áreas protexidas da Rede Natura 2000.

(c) Calquera modificación das características dun proxecto do anexo I ou do anexo II, que non sexan as modificacións descritas no artigo 7.1(c), que xa fose autorizada, implementada ou estea en curso e que poida ter efectos adversos significativos sobre o medio ambiente. Unha modificación considerarase que ten efectos adversos significativos sobre o medio ambiente cando implique:

1. Un aumento significativo das emisións á atmosfera.

2. Un aumento significativo das verteduras nas vías fluviais públicas ou no litoral.

3. Aumento significativo da xeración de residuos.

4. Un aumento significativo no uso dos recursos naturais.

5. Un impacto nas áreas protexidas da Rede Natura 2000.

6. Un impacto significativo no patrimonio cultural.

d) Proxectos que, ao presentarse de xeito fragmentado, alcancen os limiares do anexo II mediante a acumulación das magnitudes ou dimensións de cada un dos proxectos considerados.

e) Proxectos do anexo I que sirvan exclusiva ou principalmente para desenvolver ou probar novos métodos ou produtos, sempre que a duración do proxecto non exceda de dous anos.

De conformidade co Real Decreto 445/2023, do 13 de xuño, polo que se modifica o Anexos I, II e III da Lei 21/2013, A continuación indícase a normativa do 9 de decembro que rexe os proxectos suxeitos a avaliación ambiental ordinaria e simplificada. accións no marco da transformación, mellora ou consolidación do regadío, que poderían ser considerados nos devanditos anexos.

Os proxectos desta natureza denomínanse explicitamente dentro do Grupo 1 -relativo á agricultura-, o que require un nivel de sometemento a avaliación ambiental segundo o dimensión da superficie que afectan, así como dentro do Grupo 9 -definido para outros proxectos-, cando estean en espazos protexidos.

Ademais dos limiares preestablecidos, incorpora, como criterios de atención especial, a capacidade de absorción de medio natural e cultural. Así como dependendo do estado das masas de auga das que toman auga ou nas que verten, nas súas fase de explotación.

Tamén hai accións que poden incluírse nalgúns proxectos de rega, recollidas noutros Grupos, definidas como enerxía, recursos hídricos ou xestión da auga- ou mesmo accións que poden estar relacionadas co rego como -industrias de produtos alimenticios-.

As comunidades autónomas poden establecer niveis de requisitos ambientais superiores aos da lexislación nacional, polo que se os proxectos dependesen dos seus respectivos órganos substantivos e ambientais, aplicarían os mesmos.

Tendo en conta o ANEXO I Proxectos suxeitos a avaliación ambiental ordinaria regulado no título II, capítulo II, sección 1.

Grupo 1. Agricultura, silvicultura, acuicultura e gandería.

b) Transformación de zonas non cultivadas ou de zonas naturais ou seminaturais para a explotación agrícola sobre unha superficie superior a 50 ha.

c) Proxectos de xestión dos recursos hídricos para a agricultura, incluíndo a conversión a regadío e a mellora ou consolidación do rego, que afecten a máis de 100 ha.

Grupo 3. Industria enerxética.

g) Construción de liñas eléctricas cunha tensión igual ou superior a 220 kV e unha lonxitude superior a 15 km, agás que discorran integramente subterráneas por terreo urbanizado, así como as súas subestacións asociadas.

j) Instalacións para a produción de electricidade a partir de enerxía solar, que non estean situadas en cubertas e azoteas e que ocupen máis de 100 ha de superficie.

Grupo 9. Outros proxectos.

a) Os seguintes proxectos cando se desenvolvan en áreas protexidas da Rede Natura 2000, en áreas naturais protexidas, en zonas húmidas de importancia internacional (Ramsar), en lugares naturais da Lista do Patrimonio Mundial, en áreas ou zonas protexidas polos Convenios para a Protección do Medio Mariño do Atlántico Nordeste (OSPAR) ou para a Protección do Medio Mariño e da Rexión Costeira do Mediterráneo (SPEMI), e en áreas principais das Reservas da Biosfera da UNESCO. Non se inclúen os proxectos expresamente permitidos na zonificación e nos regulamentos que rexen a área. Para demostrar que non é probable que un proxecto cause efectos adversos significativos nunha destas áreas, o promotor poderá solicitar un informe á autoridade competente para a xestión da devandita área.

1. Transformación de zonas non cultivadas ou zonas naturais ou seminaturais para a explotación agrícola nunha superficie superior a 10 ha.

2. Consolidación parcelaria.

3. Proxectos de xestión de recursos hídricos para a agricultura que impliquen a transformación en regadío, a consolidación ou a mellora de máis de 10 hectáreas.

4. Drenaxe ou proxectos de drenaxe para superficies superiores a 10 ha.

10. Liñas eléctricas cunha lonxitude superior a 3 km, excluíndo as que atravesan zonas urbanizadas.

16. Instalacións de condución de auga a longa distancia cun diámetro superior a 800 mm e unha lonxitude superior a 10 km.

20. Instalacións para a produción de electricidade a partir de enerxía solar destinada á venda que ocupen unha superficie superior a 10 ha.

De conformidade co ANEXO II Proxectos suxeitos a avaliación ambiental simplificada regulado no título II, capítulo II, sección 2.

Grupo 1. Agricultura, silvicultura, acuicultura e gandería.

a) Proxectos de concentración parcelaria.

c)Proxectos de transformación, ampliación ou consolidación de sistemas de rega de 10 ou máis hectáreas; así como aqueles entre 1 ha e 10 ha que cumpran algún dos criterios xerais, ou que ocupen cursos de auga ou humidais permanentes ou estacionais representados no mapa do Instituto Xeográfico Nacional (IGN) a escala 1:25.000, ou se desenvolvan en zonas con niveis de erosión hídrica >10 t/ha*ano (Inventario Nacional de Erosión do Solo, INES). Proxectos de mellora ou modernización do regadío entre 10 e 100 ha que cumpran algún dos criterios xerais, ou que ocupen cursos de auga ou humidais permanentes ou estacionais representados no mapa do IGN a escala 1:25.000, ou se desenvolvan en zonas con niveis de erosión hídrica >10 t/ha*ano (INES), ou non dispoñan de barreiras para impedir o paso de fauna acuática na toma ou a caída de fauna terrestre na rede de canles. Drenaxe de terreos de 1 ou máis hectáreas; así como aqueles de menor envergadura que esta área que cumpran algún dos seguintes criterios: criterios xerais 1 ou 2, ou afecten terreos ocupados por vexetación natural, afecten cursos de auga permanentes ou estacionais ou zonas húmidas representadas no mapa do IGN a escala 1:25.000 ou inclúan drenaxes a menos de 100 m de cursos de auga ou zonas húmidas.

d) Proxectos para destinar a explotación agrícola superficies non cultivadas ou con vexetación natural ou seminatural de 10 ou máis hectáreas, así como as de entre 1 e 10 hectáreas que cumpran os criterios xerais 1 ou 2, ou que impliquen a eliminación de árbores en máis de 1 ha, ou que ocupen cursos de auga permanentes ou estacionais ou zonas húmidas representadas no mapa do IGN a escala 1:25.000, ou se desenvolvan en zonas con niveis de erosión hídrica >10 t/ha*ano (INES), ou se realicen en zonas onde a vexetación natural ou seminatural ocupa menos de 5% da superficie (círculo de 1 km de radio).

Grupo 2. Industrias de produtos alimentarios.

Grupo 4. Industria enerxética.

b) Construción de liñas eléctricas (proxectos non incluídos no anexo I) cunha tensión igual ou superior a 15 kV, que teñan unha lonxitude superior a 3 km, incluídas as súas subestacións asociadas, así como por debaixo dos limiares anteriores cando cumpran os criterios xerais 1 ou 2, ou non inclúan as medidas preventivas establecidas no Real Decreto 1432/2008, do 29 de agosto, polo que se establecen medidas para a protección das aves contra a colisión e a electrocución en liñas eléctricas de alta tensión, ou discorran a menos de 200 m dunha poboación ou a 100 m de vivendas illadas nalgunha parte do seu percorrido, agás que discorran integramente baixo terra por terreo urbanizado.

j) Instalacións para a produción de electricidade a partir de enerxía solar non incluídas no anexo I, nin instaladas en cubertas ou tellados de edificios, así como as que ocupen unha superficie inferior a 5 ha agás que cumpran os criterios xerais 1 ou 2.

Grupo 8. Proxectos de enxeñaría hidráulica e xestión da auga.

f) Instalacións de condución de auga a longa distancia non incluídas no anexo I, situadas en terreo non urbano e cunha lonxitude superior a 10 km, así como as que estean por debaixo deste limiar cando cumpran os criterios xerais 1 ou 2.

g) Presas e azudes, incluíndo a súa elevación e baleirado ou dragado de encoros, agás as accións de mantemento que non se realicen en zonas protexidas e que poidan modificar o réxime ordinario de caudais.

Encoros e outras instalacións destinadas a reter ou almacenar auga cunha capacidade igual ou superior a 200.000 metros cúbicos, así como as de entre 200.000 e 5.000 metros cúbicos, que cumpran algún dos criterios xerais 1, 2 ou 3.

De conformidade co ANEXO III Criterios para determinar se un proxecto do anexo II está suxeito a avaliación ambiental ordinaria ou simplificada.

Sección A: Criterios mencionados no artigo 47.2 para determinar se un proxecto do anexo II debe ser sometido a avaliación de impacto ambiental ordinaria.

c) A capacidade de absorción do medio natural, con especial atención ás seguintes áreas:

1. Humidais, zonas ribeireñas, desembocaduras de ríos.

5. Zonas clasificadas ou protexidas pola lexislación do Estado ou das comunidades autónomas; espazos da Rede Natura 2000.

8. Paisaxes e lugares con importancia histórica, cultural e/ou arqueolóxica.

9. Zonas con impacto potencial sobre o patrimonio cultural.

10. Masas de augas superficiais e subterráneas incluídas na planificación hidrolóxica e os seus respectivos obxectivos ambientais.

Sección B: Criterios xerais para a presentación de proxectos por debaixo dos limiares establecidos no anexo II á avaliación ambiental simplificada:

1. Non se inclúen os proxectos en áreas protexidas da Rede Natura 2000, en áreas naturais protexidas, en zonas húmidas de importancia internacional (Ramsar), en lugares naturais da Lista do Patrimonio Mundial, en áreas ou zonas protexidas polos Convenios para a Protección do Medio Mariño do Atlántico Nordeste (OSPAR) ou para a Protección do Medio Mariño e da Rexión Costeira do Mediterráneo (SPEMI), nin en zonas núcleo ou tampón das Reservas da Biosfera da UNESCO. Non se inclúen os proxectos expresamente permitidos pola zonificación e os regulamentos que rexen a área, así como os proxectos que non sexan susceptibles de causar efectos adversos apreciables, segundo o informe emitido polo órgano competente para a xestión da devandita área.

3. Proxectos que, na fase operativa, extraen auga de:

a) Masas de auga superficiais declaradas formalmente en mal estado/potencial ecolóxico, ou en bo estado/potencial ecolóxico, cando a extracción de auga supere o 5 % do caudal medio no punto de captación nun mes determinado, calculado a partir dunha serie representativa de acordo cos criterios da Instrución de planificación hidrolóxica.

b) Masas de auga subterránea en mal estado cuantitativo, ou en bo estado cuantitativo, cando a extracción anual supere 1 % dos recursos dispoñibles.

c) Zonas protexidas pola Directiva 2000/60/CE do Parlamento Europeo e do Consello, do 23 de outubro de 2000, pola que se establece un marco para a actuación comunitaria no ámbito da política de augas, a Directiva Marco da Auga, e polo Real Decreto Lexislativo 1/2001, do 20 de xullo, polo que se aproba o texto refundido da Lei de Augas: perímetros de protección de captacións para consumo humano, augas minerais e termais, zonas de protección de hábitats ou especies, especies economicamente significativas, reservas hidrolóxicas e humidais de importancia internacional Ramsar ou incluídos no Inventario Español de Humidais [apartados 2 (a, b, c, gyh) e 3 (ayc) do artigo 24 do Regulamento de Planificación Hidrolóxica, aprobado polo Real Decreto 907/2007, de xullo].

4. Proxectos que, durante a fase de explotación, vertan auga e poidan causar contaminación difusa ou puntual, incluídos os fluxos de retorno, en:

a) Masas de auga superficiais que non alcanzan un bo estado/potencial ecolóxico ou químico.

b) Masas de auga subterránea con mal estado químico.

c) Zonas protexidas pola Directiva 2000/60/CE do Parlamento Europeo e do Consello, do 23 de outubro de 2000, pola que se establece un marco para a actuación comunitaria no ámbito da política de augas, a Directiva Marco da Auga, e no texto refundido da Lei de Augas, aprobado polo Real Decreto Lexislativo 1/2001, do 20 de xullo: perímetros de protección de captacións para consumo humano, augas minerais e termais, zonas de protección de hábitats ou especies, especies economicamente significativas, zonas de baño, zonas vulnerables á contaminación por nitratos de orixe agrícola, zonas sensibles, reservas hidrolóxicas e humidais de importancia internacional Ramsar ou incluídos no Inventario Español de Humidais [apartados 2 (a, b, c, d, e, f, gyh) e 3 (ayc) do artigo 24 do Regulamento de Planificación Hidrolóxica].

Directrices e directrices para a avaliación ambiental (MITECO)

O Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico (MITECO) publicou na súa páxina web unha sección chamada “Guías e directrices para a avaliación ambiental”, á que se pode acceder nesta ligazón:

https://www.miteco.gob.es/es/calidad-y-evaluacion-ambiental/temas/evaluacion-ambiental/guias-directrices.html

Directrices para a preparación de documentación ambiental e avaliación de impacto ambiental en proxectos de rega

Tras a aprobación do Plan Nacional de Regadío Horizonte 2008 por parte de Real decreto 329/2002, O 5 de abril, o Ministerio publicou dúas guías para a elaboración da documentación ambiental e a avaliación de impacto ambiental naqueles proxectos de mellora e consolidación de sistemas de rega debido á gran cantidade de actuacións deste tipo que se contemplaban no devandito Plan:

lorem ipsum

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur adipiscing elit montes est, urna lobortis inceptos enim ornare parturient pulvinar. Scelerisque ante pulvinar cursus at potenti eleifend pellentesque, massa inhabitant neque bibendum aliquet turpis, rhoncus nisi libero praesent ad imperdiet. Hac faucibus porta mi natoque luctus nisl, quam ridiculus primis vehicula ultricies diam, arcu in consequat ultrices augue.

Vitae lacus ante fringilla condimentum turpis erat ultrices aliquam consequat non convallis inceptos parturient, aenean ad dictum accumsan tellus morbi orci laoreet etiam quis libero senectus. Arcu lectus montes vel conubia nullam cum pharetra mi, tempor nulla vitae parturient inhabitant dapibus felis, rutrum congue vivamus curabitur sollicitudin tincidunt nisl. Facilisis laoreet lacus pellentesque mattis purus, leo penatibus ac eget malesuada, et ultrices fusce porttitor.

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur adipiscing elit montes est, urna lobortis inceptos enim ornare parturient pulvinar. Scelerisque ante pulvinar cursus at potenti eleifend pellentesque.

lorem ipsum

Lorem ipsum dolor sit amet consectetur adipiscing elit montes est, urna lobortis inceptos enim ornare parturient pulvinar. Scelerisque ante pulvinar cursus at potenti eleifend pellentesque, massa inhabitant neque bibendum aliquet turpis, rhoncus nisi libero praesent ad imperdiet. Hac faucibus porta mi natoque luctus nisl, quam ridiculus primis vehicula ultricies diam, arcu in consequat ultrices augue.

Vitae lacus ante fringilla condimentum turpis erat ultrices aliquam consequat non convallis inceptos parturient, aenean ad dictum accumsan tellus morbi orci laoreet etiam quis libero senectus. Arcu lectus montes vel conubia nullam cum pharetra mi, tempor nulla vitae parturient inhabitant dapibus felis, rutrum congue vivamus curabitur sollicitudin tincidunt nisl. Facilisis laoreet lacus pellentesque mattis purus, leo penatibus ac eget malesuada, et ultrices fusce porttitor.

gl_ESGalego