O primeiro capítulo de Plan Nacional de Regadío En canto á súa xustificación. Desde as políticas de rega, pasando pola planificación e os programas, ata os proxectos específicos nunha abordaxe telescópica, defínense as accións requiridas en cada realidade de rega, que permitiron tanto a creación de novas como a chamada modernización das existentes, segundo os coñecementos, as técnicas, os recursos e as necesidades de cada momento.
O obxectivo da modernización do regadío é optimizar o uso da auga dispoñible, modernizar os sistemas de regadío, fortalecer a competitividade da produción e as empresas agrícolas, así como a sustentabilidade económica, social e ambiental das zonas de regadío.
Considéranse accións de mellora do regadío aquelas que afectan á superficie de regadío suficientemente abastecida de auga, ou moi ben abastecida, sobre a que se consideran accións axeitadas que impliquen melloras destinadas ao aforro de auga ou melloras socioeconómicas das explotacións.
Considéranse accións de consolidación aquelas que afectan os sistemas de rega con subministración insuficiente de auga, xa sexa por falta de auga ou por perdas excesivas nas tubaxes, e que teñen como obxectivo completar as necesidades hídricas dos cultivos existentes.
Algunhas bases legais para as modernizacións foron:
O primeiro capítulo de Plan Nacional de Regadío En canto á súa xustificación. Desde as políticas de rega, pasando pola planificación e os programas, ata os proxectos específicos nunha abordaxe telescópica, defínense as accións requiridas en cada realidade de rega, que permitiron tanto a creación de novas como a chamada modernización das existentes, segundo os coñecementos, as técnicas, os recursos e as necesidades de cada momento.
O obxectivo da modernización do regadío é optimizar o uso da auga dispoñible, modernizar os sistemas de regadío, fortalecer a competitividade da produción e as empresas agrícolas, así como a sustentabilidade económica, social e ambiental das zonas de regadío.
Considéranse accións de mellora do regadío aquelas que afectan á superficie de regadío suficientemente abastecida de auga, ou moi ben abastecida, sobre a que se consideran accións axeitadas que impliquen melloras destinadas ao aforro de auga ou melloras socioeconómicas das explotacións.
Considéranse accións de consolidación aquelas que afectan os sistemas de rega con subministración insuficiente de auga, xa sexa por falta de auga ou por perdas excesivas nas tubaxes, e que teñen como obxectivo completar as necesidades hídricas dos cultivos existentes.
Algunhas bases legais para as modernizacións foron:
De 2000 a 2024, o MAPA realizou un investimento total de 646,4 millóns de euros (sen IVE) para a transformación de secaño a regadío, que abrangue unha superficie de 164.633,56 hectáreas.
Trátase de obras realizadas directamente polo Ministerio, con cargo aos seus orzamentos xerais, e dirixidas por funcionarios da Subdirección Xeral de Regadíos, Camiños Naturais e Infraestruturas Rurais.
A distribución territorial destes investimentos é a seguinte:
| Comunidades autónomas | Investimento MAPA (M€) | Superficie (ha) | Investimento % / España | % Superficie / España |
|---|---|---|---|---|
| Andalucía | 118,68 | 30.673,00 | 18,36% | 18,63% |
| Aragón | 132,02 | 54.484,00 | 20,42% | 33,09% |
| Baleares | 3,54 | 114 | 0,55% | 0,07% |
| Illas Canarias | 26,82 | 4.526,00 | 4,15% | 2,75% |
| Castela A Mancha | 33,79 | 10.012,00 | 5,23% | 6,08% |
| Castela e León | 245,07 | 37.500 | 37,91% | 22,78% |
| Cataluña | 0,6 | 492 | 0,09% | 0,30% |
| Estremadura | 53 | 18.730,56 | 8,20% | 11,38% |
| Comunidade Valenciana | 32,88 | 8.102,00 | 5,09% | 4,92% |
| TOTAL | 646,4 | 164.633,56 |
Ademais, o MAPA executou directamente, con cargo aos orzamentos xerais, accións para a modernización de 172.735 hectáreas de regadío, por un importe total de 453,86 millóns de euros no período 2000-2024.
Estes traballos realizáronse na súa maioría no marco do Plan Nacional de Regadíos Horizonte 2008 e do Plan de Choque.
Nalgunhas comunidades autónomas, como Canarias e Baleares, onde SEIASA non actuou ata a data fóra do PRTR, o Ministerio de Agricultura continúa a modernizarse directamente ao abeiro do Capítulo VI.
A distribución territorial destes investimentos é a seguinte:
| Comunidades autónomas | Investimento MAPA (M€) | Superficie (ha) | Investimento % / España | % Superficie / España |
|---|---|---|---|---|
| Andalucía | 76,01 | 17.746,64 | 16,77 | 10,27 |
| Aragón | 10,91 | 9.108,00 | 2,41 | 5,27 |
| Asturias | 0,33 | 76,6 | 0,07 | 0,04 |
| Baleares | 44,34 | 2.044,42 | 9,78 | 1,18 |
| Illas Canarias | 40,68 | 4.826,18 | 8,86 | 2,79 |
| Cantabria | 4,86 | 518 | 1,07 | 0,31 |
| Castela A Mancha | 1,62 | 825 | 0,36 | 0,48 |
| Castela e León | 3,34 | 1.666,89 | 0,74 | 0,96 |
| Cataluña | 38,14 | 50.509,01 | 8,41 | 29,23 |
| Galicia | 4,98 | 2.100,00 | 1,10 | 1,22 |
| A Rioxa | 4,9 | 4.599,00 | 1,08 | 2,66 |
| Madrid | 0,69 | 100 | 0,15 | 0,06 |
| Murcia | 35,94 | 22.145,00 | 7,93 | 12,82 |
| o País Vasco | 55,54 | 8.338,00 | 12,25 | 4,85 |
| C. Valencia | 131,58 | 48.132,26 | 29,03 | 27,86 |
| TOTAL | 453,86 | 172.735,00 |
Se nos centramos no último período dende o ano 2018 ata a actualidade, as obras rematadas ou en curso realizadas directamente polo MAPA ao abeiro dos Orzamentos Xerais do Estado son as seguintes:
| PROXECTO | Orzamento (M €) | Estado |
|---|---|---|
| Proxecto Sector II da Zona Rural de Estremadura Central, Rede Viaria e de Drenaxe | 13,88 | Completado |
| Proxecto de estacións de bombeo, centrais eléctricas, sistema de presión, depósito regulador, estradas e drenaxe na zona de Armuña (Salamanca) – Fase 1. Suplemento nº 2 modificado: Estradas e drenaxe | 13,88 | Completado |
| Proxecto actualizado para estación de bombeo e rede de rega do sector XV da subzona de Payuelos, zona regable do encoro de Riaño, primeira fase (León e Valladolid) | 11,65 | Completado |
| Proxecto actualizado para estación de bombeo e rede de rega do sector XVI da subzona de Payuelos, zona regable do encoro de Riaño, primeira fase (León e Valladolid) | 17,13 | Completado |
| Proxecto actualizado para estación de bombeo e rede de rega do sector XVIII da subzona de Payuelos, zona regable do encoro de Riaño, primeira fase (León e Valladolid) | 10,55 | Completado |
| Proxecto actualizado para estación de bombeo e rede de rega do sector XX da subzona de Payuelos, zona regable do encoro de Riaño, primeira fase (León e Valladolid) | 17,94 | Completado |
| Proxecto actualizado para estación de bombeo e rede de rega do sector VIII da subzona de Pilluelos, zona regable do encoro de Riaño, primeira fase (León e Valladolid) | 6,81 | Completado |
| Proxecto actualizado para estación de bombeo e rede de rega do sector IX da subzona de Payuelos, zona regable do encoro de Riaño, primeira fase (León e Valladolid) | 6,16 | Completado |
| Proxecto Sector II da Zona Rural de Estremadura Central, Rede Viaria e de Drenaxe. | 13,88 | Completado |
| Separata nº 3 do Proxecto de Modernización e Mellora da Zona Sueste da Illa da Palma, Fase I, Rede de Encoros e Rego en San Miguel e Rede de Encoros e Rego de Hoya Limpia. | 2,60 | Completado |
| Tramo separado do encoro principal do proxecto integrado de mellora e modernización de sistemas de rega en Labastida-Briñas-Abalos-San Vicente de la Sonsierra-Laguardia-Navaridas-Elciego (Álava) | 16,88 | Completado |
| Proxecto de reparación e posta en servizo dos sectores XVIII e XIX de Monegros II | 3,12 | Completado |
| Proxecto de Obras Auxiliares Fase I do Encoro Principal do Proxecto Integrado de Mellora e Modernización do Rego en Labastida-Briñas-Ábalos-San Vicente de la Sonsierra-Laguardia-Navaridas-Elciego e outros na marxe esquerda do río Ebro. Fase III: Regulación de Encoros. Zona III Laguardia-Navaridas-Elciego e outras (Álava) | 0,29 | Completado |
| Proxecto actualizado para a transformación en regadío da marxe esquerda do río Texo nos concellos de Illana (Guadalaxara) e Leganiel (Cuenca) | 23,5 | Recibo pendente |
| Proxecto de Transformación do Regadío Sector IV Zona Central de Regadío de Estremadura. | 7,37 | En curso |
| Proxecto de Transformación de Regadíos Sector III Zona Central de Regadíos de Estremadura. | 9,08 | En curso |
| Proxecto Actualizado de Estación de Bombeo e Rede de Rego do Sector X da Subzona de Payuelos, Zona de Rego do Encoro de Riaño, Primeira Fase (León e Valladolid) | 11,43 | En curso |
| Proxecto Actualizado de Estación de Bombeo e Rede de Rego do Sector XI da Subzona de Payuelos, Zona de Rego do Encoro de Riaño, Primeira Fase (León e Valladolid). | 9,75 | En curso |
| Proxecto Actualizado de Estación de Bombeo e Rede de Rego do Sector XII da Subzona de Payuelos, Zona de Rego do Encoro de Riaño, Primeira Fase (León e Valladolid). | 5,9 | En curso |
| Proxecto Actualizado de Estación de Bombeo e Rede de Rego do Sector XIII da Subzona de Payuelos, Zona de Rego do Encoro de Riaño, Primeira Fase (León e Valladolid). | 9,66 | En curso |
| Proxecto Actualizado de Estación de Bombeo e Rede de Rego do Sector VII da Subzona de Payuelos, Zona de Rego do Encoro de Riaño, Primeira Fase (León e Valladolid). | 12,6 | En curso |
| Proxecto para un depósito regulador e estación de bombeo no sector VIII, subsector 1, Monegros II (Zaragoza) | 7,69 | En curso |
| Proxecto para un depósito regulador e estación de bombeo no sector VIII, subsector 2 de Monegros II (Zaragoza) | 6,12 | En curso |
| Proxecto para unha lagoa reguladora e estación de bombeo no sector VIII subsector 4 Monegros II (Zaragoza). | 9,3 | En curso |
| Proxecto para unha lagoa reguladora e estación de bombeo no sector VIII subsector 5 Monegros II (Zaragoza). | 8,2 | En curso |
| Proxecto para o uso de auga rexenerada pola Comunidade de Regantes de Mora e Mascaraque (Toledo) | 12,96 | En curso |
| Proxecto de obras auxiliares das dúas estanques, encoro complementario e encoro principal de Laguardia (Áraba) | 1,2 | En curso |
| TOTAL (EN CONSTRUCIÓN: 134,71 M€ + REMATADO: 120,89 M€) | 255,6 |
Para a análise das accións de modernización, identificáronse os investimentos que levou a cabo o Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación desde a década de 1980 ata a actualidade, e que ofrecen os seguintes datos totais:
| Total | 848 | actuacións |
|---|---|---|
| Investimento total | 7.476 | millóns de euros |
| Área de intervención | 2.082.916 | hectáreas |
| Regantes beneficiados | 907.501 | regantes |
| Investimento medio por hectárea | 3.589,08 | euros/hectárea |
| Investimento medio por regador | 8.237,74 | euros/regador |
O acceso ás diferentes obras ofrécese a continuación, de acordo cos anexos da última actualización do acordo:
Acceso para ver toda a información relacionada co PRTR.
A consolidación e mellora dos sistemas de rega adaptouse ás necesidades de cada zona onde se realizan os traballos, tendo en conta os seguintes aspectos:
A clasificación das diferentes accións de modernización realizouse segundo:
Como resultado da análise destas tipoloxías, móstrase a continuación a presenza que tivo cada unha delas no conxunto de accións.
Fonte: Repositorio de información gráfica e alfanumérica sobre accións de rega da base de datos da Subdirección Xeral de Regadío, Camiños Naturais e Infraestruturas Rurais, actualizada a outubro de 2022.
Lorem ipsum dolor sit amet consectetur adipiscing elit montes est, urna lobortis inceptos enim ornare parturient pulvinar. Scelerisque ante pulvinar cursus at potenti eleifend pellentesque, massa inhabitant neque bibendum aliquet turpis, rhoncus nisi libero praesent ad imperdiet. Hac faucibus porta mi natoque luctus nisl, quam ridiculus primis vehicula ultricies diam, arcu in consequat ultrices augue.
Vitae lacus ante fringilla condimentum turpis erat ultrices aliquam consequat non convallis inceptos parturient, aenean ad dictum accumsan tellus morbi orci laoreet etiam quis libero senectus. Arcu lectus montes vel conubia nullam cum pharetra mi, tempor nulla vitae parturient inhabitant dapibus felis, rutrum congue vivamus curabitur sollicitudin tincidunt nisl. Facilisis laoreet lacus pellentesque mattis purus, leo penatibus ac eget malesuada, et ultrices fusce porttitor.
Lorem ipsum dolor sit amet consectetur adipiscing elit montes est, urna lobortis inceptos enim ornare parturient pulvinar. Scelerisque ante pulvinar cursus at potenti eleifend pellentesque.
Lorem ipsum dolor sit amet consectetur adipiscing elit montes est, urna lobortis inceptos enim ornare parturient pulvinar. Scelerisque ante pulvinar cursus at potenti eleifend pellentesque, massa inhabitant neque bibendum aliquet turpis, rhoncus nisi libero praesent ad imperdiet. Hac faucibus porta mi natoque luctus nisl, quam ridiculus primis vehicula ultricies diam, arcu in consequat ultrices augue.
Vitae lacus ante fringilla condimentum turpis erat ultrices aliquam consequat non convallis inceptos parturient, aenean ad dictum accumsan tellus morbi orci laoreet etiam quis libero senectus. Arcu lectus montes vel conubia nullam cum pharetra mi, tempor nulla vitae parturient inhabitant dapibus felis, rutrum congue vivamus curabitur sollicitudin tincidunt nisl. Facilisis laoreet lacus pellentesque mattis purus, leo penatibus ac eget malesuada, et ultrices fusce porttitor.
Galego 
Español 
English (UK) 
Français 
Català 
Euskara